Tükoder
Aşağıda imzası bulunan Tüketici Örgütler Taksim Hill Otelde bir araya geldiler. Özellikle tüketicilerden haksız yere alındığı üst mahkemelerce karar bağlanan elektrikteki kayıp-kaçak bedelleri üzerine yapılan toplantı sonucu ortak basın toplantısı düzenlendi. Basın toplantısı metni aşağıda bilgilerinize sunulmuştur.
Ayrıca toplantıdan bu birlikteliğin devam ettirilerek Tüketici Çalıştayları düzenlenmesi, Tüketiciyi Koruma Hareketinin her alanda güçlü bir şekilde devam ettirilmesi kararı çıkmıştır.
BASIN AÇIKALMASI
(Aşağıda isimleri bulunan Tüketici Örgütleri yöneticileri ve Tüketici vatandaşlarımızın temsilcileri olarak, yaptığımız toplantı sonucu ortak görüşlerimizdir)
Tüketici Örgütlerinin neredeyse tamamını temsil eden yöneticileri olarak ve üst Kurularımız olan üç Federasyonun üçünü de temsil eden Yöneticileri olarak bir araya geldik. Yaklaşık iki saat Tüketici sorunları ve özel olarak kayıp kaçak sorunu üzerinde tartışarak ortak bir tutum benimsedik.
Değerli Medya temsilcileri, sizler Kayıp Kaçak sürecini biliyorsunuz. Ancak, bu konuda öyle bir karmaşa yaratıldı ki, Vatandaşlarımızı aydınlatmak için, Kayıp- Kaçak sürecini kısaca özetlemek istiyoruz.
Kayıp Kaçak Süreci Hakkında Özet bilgi ve Düşüncelerimiz:
Kayıp -Kaçak:
Dağıtım şirketlerinin elektriği aldığı miktar ile son kullanıcılara sattığı miktar arasındaki fark, Kayıp-Kaçağı oluşturmaktadır.
Kayıp elektrik, hatlarda, elektrik nakli sırasında meydana gelmektedir. Kaçak ise, elektriğin fiilen çalınarak kullanılmasından doğmaktadır.
Gerek kayıp elektrikten, gerekse kaçak elektrikten Tüketiciler sorumlu tutulamaz ve bunun bedeli tüketicilere ödetilemez.
Bu haksızlığa karşı Tüketici Örgütleri olarak açtığımız davalar yıllar sonra sonuçlanmış bulunmaktadır.
Yargı (Hukuk Genel Kurulu) Kararı Yok sayılamaz, güçlü bir emsal karardır:
? Hukuki anlaşmazlıklarda, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu tarafından verilen kararlar, sadece tarafları bağlamaz; Bu kararlar, emsal niteliği taşır. Benzer çekişmelerde yol gösterici nitelikte kararlardır.
? Yargıtay Hukuk Genel Kurulu vermiş olduğu 21.05.2014 tarihli 2014/679 sayılı olan ve 17 Aralık 2014 tarihinde kesinleşmiştir. Kesinleşen kararda, önemli durum saptamaları yapılmıştır:
* Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu?na sınırsız bir fiyat belirleme hak ve yetkisi verilmemiştir.?
* ?Başka kişiler tarafından hırsızlanmak suretiyle kullanılan elektrik bedellerinin, kurallara uyan abonelerden tahsili yoluna gitmek hukuk devleti ve adalet düşünceleri ile bağdaşmamaktadır.?
* ??bu hal, parasını her halükarda tahsil eden davacı Kurum?un çağın teknik gelişmelerine ayak uydurmasına engel olur,?
* ?Oysaki elektrik kaybını önleme ve hırsızlıkları engelleme veya hırsızı takip edip, bedeli ondan tahsil etme görevi de bizzat enerjinin sahibi ulunan davacıya aittir.? denilmektedir.(gerekçeli karardan)
Kayıp-kaçak bedeli olarak, Tüketicilerden alınan bedeller yaklaşık olarak, 2014 Yılında 5 milyar TL, 2013 yılında 5 Milyar TL civarında ve 2012 yılında ise 3,5 Milyar TL dir. Son üç yıl içinde Tüketicilerden haksız olarak alınan miktar, 13,5 milyar Tl dir.
10 yıllık süre içinde ise, tüketicilerin neredeyse, 30-40 Milyar TL?si gasp edilmiş durumdadır.
Tüketicilerden haksız yere alınan bedeller Kayıp-kaçak ile sınırlı değildir
Kayıp-kaçak bedeli dışında: 7 ayrı kesinti daha yapılmaktadır:]
? Dağıtım bedeli
? Perakende satış hizmet bedeli
? Personel sayaç okuma bedeli
? İletişim sistemleri bedeli
? TRT Fonu (yaklaşık % 2,5 civarında)
? Enerji fonu bedeli
? Belediye fonu adı altında yedi (7) kalem daha kesinti yapılmaktadır.
( TRT Fonu adı altında yapılan kesintilerin hukuka aykırı olduğuna ilişkin de, yargının kararı bulunmaktadır.)
Gerek kayıp kaçak bedeli alınması gerekse 7 kalem adı altında yapılan bu kesintilerin hiçbirisi hukuka uygun değildir ve Sosyal devlet ilkesine, ?Evrensel Tüketici Hakları?na, aykırıdır. Hepsinin kaldırılmasını talep ediyoruz.
Oysa, Enerji Bakanı Sayın Taner Yıldız, yeni düzenlemelerle Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun Kayıp-Kaçak konusundaki emsal kararını yok sayacak düzenlemeler için tasarılar hazırlamış bulunmaktadır.
6446 Sayılı Kanunun 17.maddesine fıkra ekleyen Tasarıda: ?Kurul kararları yürürlükte olduğu müddetçe, kararlar uyarınca kamu ve özel hukuk tüzel kişilerince yapılan uygulamalar, maddi hatalar hariç düzenleyici işlemin iptalinden bağımsız olarak dava konusu edilemez ve Tüketici Hakem Heyetlerine müracaat edilemez. Söz konusu bedeller ile ilgili mahkeme ve tüketici hakem heyeti kararına istinaden dağıtım şirketleri ya da görevli tedarik şirketleri tarafından yapılan iadeler ve mahkeme kararında yer alan giderler tarifeler yoluyla karşılanır.? denilmektedir.
* Böyle bir girişim evrensel insan haklarına Avrupa İnsan hakları sözleşmesi ile Avrupa İnsan Hakları İlke kararlarına ve Evrensel Tüketici Haklarına da aykırıdır.
* Siyasi iktidarlar, hiç bir yasa, hiçbir yönetmelik ile insanların hak arama özgürlüğünü kısıtlayamaz.
* 6502 sayılı Tüketicinin Korunması hakkındaki kanun ve Tüketici Hakem Heyetleri Yönetmeliği, uyuşmazlık halinde, Tüketicilere öncelikle başvuracağı mercileri, mahkemeleri belirlemiş bulunmaktadır.
* Bunu engelleyecek her düzenlemeye karşı yerel-ulusal ve uluslararası idari-adli yargı yoluna gideriz.
Tüketici Örgütleri olarak sorunlarımızın bu noktalara getirilmeden uzlaşma yoluyla çözülmesi ümidimizi korumaya çalışıyoruz. Bu nedenle, Bakanımız Sayın Taner Yıldız?dan, görüşme talebinde bulunacağız.
Biz Tüketici Dernekleri ve Federasyonları olarak:
* Elektrikte yaratılan kayıp-kaçak karmaşasının giderilmesini ve uzlaşı yoluyla makul bir çözümekavuşturulmasını istiyoruz.
* Bu sorun, Sosyal Hukuk Devleti ilkelerini zedelemeyecek, Kesinleşmiş Yargı Kararını -Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararını- yok saymayacak, Tüketicilerin Hak arama özgürlüğünün engellenmesine yol açmayacak şekilde çözülmelidir.
Elektrikte kayıp-kaçak sorununu:
** Kamusal düzeni bozmayacak;
** Dağıtım şirketlerini dar boğaza düşürmeyecek;
** Devlet organlarını ve finansal kaynaklarını örselemeyecek;
** Adli ve İdari Yargı organlarını ? rahatlayacak ? ve mahkemelerin iş yükünü arttırarak tıkanmasına yol açmayacak;
** Uluslararası kurum ve kuruluşlara başvurulmasına gerek
Bırakmayacak şekilde çözümlenmesini içtenlikle istiyoruz.
** Ancak, her şeyden önce; kayıp-kaçak bedeli olarak, Tüketicilerin yıllardır el konulmuş hak ve alacaklarının karşılanmasını sağlayabilecek şekilde; öncelikle Tüketici vatandaşlarımızı ?rahatlatabilecek? şekilde; yumuşak geçişleri içeren,( makul bir süre içinde geri ödenebilmesini ya da, kullanılacak elektrik bedelinden düşülebilmesini sağlayacak şekilde ) bir çözüm yolu bulunmasını istiyor ve öneriyoruz.
Bu düşüncelerle, Enerji ve Tabii kaynaklar bakanı Sayın Taner Yıldız?dan randevu isteyeceğiz. Tüketici örgütleri temsilcileri olarak görüşme talebimizi kabul etmesini; karşılıklı anlayış ve saygı içinde, bir çözüm üretilmesini istiyor ve bekliyoruz.
Ayrıca, Tüketici Örgütleri olarak:
* Kamusal nitelikte görev yapmakta olduğumuzu;
* Yasa düzenleyici ve uygulayıcıları tarafından tüketicilerin haklarını koruma ve geliştirme hak, görev ve yetkimizin tam olarak kabul edilmesini ve eksik yasal düzenlemelerin yapılmasını gerekli ve zorunlu görüyor; bu nedenlerle Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan?ın, Başbakan Sayın Ahmet Davutoğlu?nun, TBMM Başkanı Sayın Cemil Çiçek?in, İktidar ve muhalefet Partileri Sayın Başkan ve yöneticilerinin konuya duyarlılık göstermesini ve destek olmasını bekliyoruz.
Saygılarımızla
Tüketici Dernekleri Federasyonu Tüketici Birliği Federasyonu
(TÜDEF) Başkan Yardımcısı Mehmet Bülent Deniz
Halil Çamalan
Tüketiciyi Koruma Derneği Bursa Tüketiciler Derneği Tüketici Sorunları Derneği
(TÜKODER) G.Bşk. Genel Başkanı (TÜSODER) Genel Başkanı
Haşmet Atahan Sıtkı Yılmaz Aydın Ağaoğlu
Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Der. Tüketici Hakları ve Çevreyi Koruma Derneği
(TÜR_DER) Y.K.Üyesi (TÜRÇED )Bşk
Musa Karademir Osman İlhan
Tüketiciler Derneği Tüketici hakları Derneği
(TÜDER) Gen Başkanı (THD) Beşiktaş Şb. Bşk.
Levent Küçük Çağlar Doğu Aras
(TGDER ) Başkanı
Bülent Çebin
Tüketici Hakları Merkezi Derneği Tüketici Mağdurları ve Çevreyi Koruma Derneği
(TÜ-MER) Bşk. Yrd. (TÜKÇED) Bşk.
Fatih Dinler Ali Öztürk
